Ο ΑΝΤΙΣΥΜΜΟΡΙΑΚΟΣ ΑΓΩΝ 1945-1949 . Του Δημήτριου Ζαφειρόπουλου
ΠΡΟΛΟΓΟΣ, (Σελ. 9-11)
Επωφελούμενος της αποστρατείας μου απεφάσισα ως την πλέον παρήγορον ενασχόλησίν μου να ιστορήσω τα διαδραματισθέντα γεγονότα από της συμφωνίας της Βάρκιζας (12 Φεβρουαρίου 1945) μέχρι της λήξεως του αντισυμμοριακου αγώνος (Σεπτέμβριος 1949).
Κατά την απόφασίν μου ταύτην ωρθώθη ή πρόληψις, ότι είναι δύσκολον το έργον του επιχειρούντος να συγγράψη απαθώς την ιστορίαν των συγχρόνων του, και ειδικώτερον του Αξιωματικού άρτι αποστρατευθέντος.
Εν τούτοις όμως ώριμοι σκέψεις, ως και αναδρομή εις ιστορίας παρελθουσών γενεών συγγραφείσας υπό συγχρόνων, με απέτρεψαν να αποφύγω την συγγραφήν ταύτην, ένεκα της αιτίας του συγχρονισμού.
Πιστεύω ότι ο συγχρονισμός δεν βλάπτει την ουσίαν της Ιστορίας, δηλ. την αλήθειαν, και εάν υποθέσωμεν ότι εντεύθεν προέρχεται ζημία εις την εύρεσιν ή την αφήγησιν της αληθείας. Διότι το μέγιστον πλεονέκτημα του συγρχόνου ιστοριογράφου είναι η ούτως ειπείν συνενσάρκωσίς του μετά των γεγονότων και διότι εκ της συνενσαρκώσεως ταύτης απορρέει ζώσα και ακμαία η αφήγησις των γεγονότων. Επί πλέον η σύγχρονος Ιστορία παρέχει την ευχέρειαν της μελέτης και επικρίσεως υπό των άμεσων συντελεστών του δράματος και των καλώς γνωριζόντων τα γεγονότα, οίτινες μάλιστα έχουν άμεσον και μέγιστον συμφέρον να ανεύρουν τα λάθη και να επικρίνουν τας αδίκους κρίσεις. Υπό τας αντιλήψεις αυτάς απεφάσισα να κατισχύσω του συγχρονισμού.
Η εξιστόρησις των γεγονότων εβασίσθη αποκλειστικώς:
— Δια μεν τας επιχειρήσεις των Εθνικών Δυνάμεων εις επισήμους πολεμικάς εκθέσεις, εις τας προσωπικάς αφηγήσεις των διαφόρων Διοικητών Μεγάλων Μονάδων και εις την άμεσον προσωπικήν μου αντίληψιν.
—Δια δε τας επιχειρήσεις των συμμοριτών εις τα κατασχεθέντα αρχεία των και εις τα σχετικά άρθρα τα δημοσιευθέντα εις το παρ΄ αυτών εκδιδόμενον περιοδικόν «Δημοκρατικός Στρατός».
Ανεζητήθησαν επίσημα στοιχεία δια την συγγραφήν ταύτην, πρός ικανοποίησιν της ανάγκης, όπως ή ιστορία των Εθνικών αγώνων στηρίζηται εις πραγματικά γεγονότα και πειστήρια και είναι θεμελιωμένη επί της Ιστορικής ακριβείας.
Την ιστορίαν ταύτην του αντισυμμοριακού αγώνος δεν έγραψα προς τέρψιν του κοινού, αλλά διά να καταστήσω ταύτην «κτήμα εσαεί» εκείνων εκ των μεταγενεστέρων, οίτινες «θα θελήσουν να λάβουν ακριβή αντίληψιν των γεγονότων, όσων έχουν ήδη διαδραματισθή, καθώς και αυτών, άτινα κατά την ανθρωπίνην φύσιν μέλλουν να συμβούν περίπου όμοια» (Θουκυδίδης εις το πρώτον βιβλίον της Ιστορίας του Πελοποννησιακού Πολέμου) και ειδικώτερον:
— Ινα παράσχω εις τον Ελληνικόν λαόν, και ιδία εις την στρατευθείσαν νεολαίαν, πλήρη την εικόνα των εξελιχθέντων γεγονότων και διαφωτίσω αυτήν κυρίως επί των αιτίων της παρατάσεως του αγώνος, δηλ. επί του «πώς και διατί».
—Ινα συμβάλω εις την μόρφωσιν του Σώματος των Ελλήνων Αξιωματικών δια της παροχής των απαραιτήτων στοιχείων και κρίσεων, προς τον σκοπόν σχηματισμού ιδίας αντιλήψεως και εξαγωγής ίδιων συμπερασμάτων, άτινα θα συντελέσουν εις την συμπλήρωσιν της μορφώσεως των.
—Ινα διαφωτίσω τον ξένον στρατιωτικόν κόσμον και σχηματίση ακριβή άντίληψιν των λαβόντων χώραν, αντλήση δέ πείραν και διδάγματα διά την εν τω μέλλοντι τυχόν αντιμετώπισιν εις την χώραν των παρομοίων περιπτώσεων.
—Τέλος ίνα αποφευχθούν αί διαστροφαί της Ιστορικής αληθείας και γνωσθή ολόκληρος ή αλήθεια, διά να αποτελέση ή πείρα του παρελθόντος τον οδηγόν του μέλλοντος προς πρόληψιν επαναλήψεως των ιδίων σφαλμάτων.
Και είναι ανάγκη να μελετώμεν την Ιστορίαν, διότι :
α) Κατά τον ΄Αγγλον Καθηγητήν Κυίλμπερτ Μόρρεϋ «καίτοι πάντες γνωρίζομεν ότι ή Ιστορία ουδέποτε επαναλαμβάνεται, εν τούτοις γνωρίζομεν ότι,εν ώ αί αύται καταστάσεις και τα αυτά προβλήματα ουδέποτε επανεμφανίζονται πανομοιοτύπως, υπάρχουν όμως ωρισμένα σταθερώς ανακυκλούμενα στοιχεία, τα οποία υπό διαφόρους συνθήκας και με άλλην λεπτομερειακήν ανάπτυξιν παραμένουν ουσιαστικώς αναλλοίωτα. Είναι συνεπώς φανερόν, ότι εάν μία αντίστοιχος περίπτωσις του παρελθόντος δεν δύναται ποτέ να δώση την λύσιν ενός συγχρόνου προβλήματος, τούτο δεν αποκλείει παντελώς την δυνατότητα να μας β ο η θ ή σ η να εννοήσωμεν καλύτερον το προκείμενον». (Ιστορικά διδάγματα από την Δημοκρατίαν τών Αθηνών του Αγγλου Ελληνιστού Καθηγητού Κυίλμπερτ Μόρρεϋ).
β) Κατά τόν Γάλλον Ιστορικόν Γκυγιώ «ο λαός ο μελετών γιγνώσκει την ιστορίαν αυτού, κρίνει σχεδόν πάντοτε ασφαλέστερον και ορθότερον περί τε των παρόντων αυτού πραγμάτων και περί των όρων της προόδου και περί της μελλούσης αυτού τύχης».
Εν τη κρίσει των γεγονότων επέμεινα ίσως υπέρ το δέον επί της συμπεριφοράς και των ιδιοτήτων της Ανωτάτης Διοικήσεως του Στράτου και τούτο διά να επανορθωθούν ωρισμέναι πλάναι εκτιμήσεως ατόμων, και διότι πρέπει να χρωματισθή υπερβαλλόντως η ανάγκη της επιβολής χρηστής διοικήσεως εις το στράτευμα. Και τούτο προς τον σκοπόν όπως το νέον Σώμα των Αξιωματικών παραδειγματιζόμενον, να δύναται να καταφεύγη κατά τας καταιγίδας του επαγγέλματος του εις τους υπήνεμους ασφαλείς λιμένας των καλών παραδόσεων της παλαιάς ηγεσίας του Στράτου του 1912-13 και 1940-41, και να αντλήση εξ αυτών πείραν και διδάγματα εν συγκρίσει προς τας μειονεκτικάς τοιαύτας Διοικήσεις των 1918-22 και 1945—48.
Πιθανόν κατά την αφήγησιν των γεγονότων και τας έπ' αυτών κρίσεις, παρ' όλην την προστιάθειάν μου όπως μείνω αντικειμενικός και άνευ προκαταλήψεων, να φανώ δυσάρεστος εις μερικά πρόσωπα καθ΄ όλα συμπαθή. Αλλά νομίζω ότι ούτω προσφέρω πραγματικήν υπηρεσίαν εις το Έθνος, διότι θα αποκαλυφθούν μερικά άγνωστα και δυσεξήγητα μέχρι τούδε γεγονότα και θα αποδοθή το δίκαιον του Καίσαρος τω Καίσαρι.
Είναι δε ανάγκη να λεχθή η αλήθεια εις τον Ελληνικόν λαόν και μάλιστα από τους αγωνιστάς, οίτινες αγαθή, θεία μοίρα δεν ητύχησαν και ως εκ τούτου έχουν το ηθικόν κύρος να λέγουν την αλήθειαν και να επικρίνουν την διαστρέβλωσιν της αληθείας.
Και τούτο προς τον σκοπόν όπως ο Ελληνικός λαός διαφωτιζόμενος, δυνηθή να άποφύγη τας πλάνας και κλείση τα ώτα του εις εσκεμμένας και καλώς προπαρασκευασμένας διαφημίσεις ωρισμένων επιτηδείων δαφνοκλεπτών.
Εάν έσφαλα εν τη αφηγήσει και επικρίσει των γεγονότων, δεν έσφαλα ως σύγχρονος, άλλ' ως άνθρωπος παντός καιρού, και παρακαλώ τον αναγνώστην να φανή επιεικής προς τας τυχόν ατελείας μου. Προς τούτο ας συλλογισθή μόνον ότι εγώ ιτόλμησα να φέρω εις πέρας την γενικήν εξιστόρησιν της τόσον περίπλοκου Ιστορίας του εμφυλίου πολέμου μας με απλότητα, χωρίς επιτήδευσιν και λογοτεχνικόν ύφος, και προσκαλώ τούς ενσαρκωθέντας μετά του δράματος τούτου, να με συμπληρώσουν και με επικρίνουν αποσκοπούντες την ανεύρεσιν της αληθείας και την υποβοήθησιν του μέλλοντος ιστορικού.
Δελφοί Ιούλιος 1953
Το βιβλίο του Δ. Ζαφειρόπουλου μπορείς να το διαβάσεις εδώ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου